Koronarografija

Koronarografija je minimalno invazivna radiološka dijagnostička metoda kojom se ispituje stanje i prohodnost koronarnih krvnih sudova - glavnih arterija koje ishranjuju srce. 

Koronarografija predstavlja zlatni standard u dijagnostici i lečenju koronarne bolesti – angine pektoris i infarkta miokarda, stanja smanjenog dotoka kiseonika u srčani mišić putem koronarnih krvnih sudova. 

Koronarografija podrazumeva uvođenje tankog fleksibilnog katetera u arteriju na ruci ili preponi i njegov put retrogradno do početnog proširenja aorte i ušća koronarnih arterija gde se aplikuje kontrastno sredstvo kroz kateter, a potom primenjuju rendgenski X zraci radi dobijanja slika – angiograma, prikaza srčanih arterija, njihovog toka i eventualnih suženja krvnih sudova.

Razlikujemo dijagnostičku koronarografiju, kada se evidentira postojanje suženja ili kompletnog zapušenja krvnog suda i terapijsku koronarografiju, kada se u istom aktu dijagnostikuje i otklanja suženje krvnog suda primenom balon dilatacije/proširivanja ili postavljanjem stenta na mestu suženja.

Postoji i neinvazivna metoda prikaza koronarnih arterija, MSCT koronarografija koja podrazumeva snimanje na skener aparatu uz primenu intravenskog jodnog kontrasta i rendgenskih X zraka koji se primenjuju u maloj dozi na savremenim multislajsnim aparatima, gde se putem kompjuterske 3D rekonstrukcije slika poprečnih preseka regije srca dobija slika koronarnih arterija u njihovom punom toku.

Kada se zakazuje koronarografija

Koronarografija predstavlja zlatni standard u dijagnostici i lečenju koronarne bolesti. Na osnovu nalaza koronarografije se određuju dalji modaliteti lečenja: nastavak medikamentozne terapije, plasiranje intravaskularnih proteza (stentova), ili hirurška revaskularizacija operacijom aortkoronarnog premošćavanja.

Ovu dijagnostiku indikuje specijalista kardiologije pre svega, na osnovu simptoma i znakova koronarne bolesti kod pacijenta, radi postavljanja definitivne dijagnoze bolesti i planiranja daljih koraka u lečenju – primena balon angioplastike, ugradnja stenta na mestu suženja krvnog suda ili planiranje hirurške revaskularizacije – bypass operacije.

Osnovni simptomi koji bude sumnju na prisustvo koronarne bolesti jesu naglo nastao bol iza grudne kosti, koji se širi u vilicu, rame, ruku, koji se javlja pri naporu, kod dugotrajne fizičke aktivnosti, emocionalnog stresa, pri naglom izlaganju hladnoći.

Kako se izvodi Koronarografija

Koronarografija se izvodi u angio-sali, u lokalnoj anesteziji, od strane interventnog kardiologa ili radiologa.

Pocedura je bezbolna, podrazumeva primenu lokalnog anestetika na mestu uvođenja katetera u perifernu arteriju (podlakat, prepona), a pacijent je tokom dijagnostike svestan i sarađuje sa lekarom.

Nakon pristupanja perifernoj arteriji ubodom igle u krvni sud, uvodi se tanak fleksibilni kateter i retrogradno se plasira do početnog proširenja aorte i ušća koronarnih arterija gde se aplikuje kontrastno sredstvo kroz kateter a potom primenjuju rendgenski X zraci radi dobijanja slika – angiograma, gde se prikazuju koronarne arterije, njihov tok i prisustvo eventualnih suženja krvnih sudova, ili prekid u toku krvnog suda kod kompletne opstrukcije srčane arterije. 

Tokom same procedure može se osetiti pritisak u regiji plasiranja katetera (podlakat, prepona), ne i bol, kao i blaga neprijatnost u vidu kratkotrajnog talasa vrućine u celom telu ili metalni ukus u ustima prilikom primene kontrasta, što je sve prolaznog karaktera. 

Trajanje koronarografije je do 60 min, nakon procedure potrebno je striktno mirovati u bolnici nekoliko sati nakon čega možete ići kući, a ukoliko je ugrađen stent prilikom koronarografije, pacijent mora prenoćiti u bolnici. 

Tokom boravka u bolnici prate se svi vitalni parametri i motri na mesto plasiranja katetera, zbog eventualne pojave lokalnog krvarenja na mestu uboda.

Važne napomene

- Kontraindikacija za ovu dijagnostiku je trudnoća ili sumnja na trudnoću (izostanak ciklusa). Obavezno naglasiti lekaru/medicinskom osoblju, jer rendgenski zraci mogu uticati štetno na plod.
- Metoda je invazivna, visokospecifična i bezbolna dijagnostika.
- Potrebno je poneti sa sobom nalaze uree i kreatinina (iz krvi, NE starije od 10 dana), pisani uput lekara za dijagnostiku ako posedujete.
- Trajanje ko do 60 min.
- Priprema - ako pijete oralne antidijabetike (glucophage, gluformin, metformin, tefor, siofor) obustaviti uzimanje 2 dana pre snimanja, na dan snimanja i 2 dana nakon snimanja – ukupno 5 dana.
- Nakon dijagnostike obavezno mirovanje u ležećem položaju nekoliko sati.
- Ne savetuje se vožnja automobila neposredno nakon dijagnostike, povratak kući u pratnji punoletne osobe.