Skrining sluha novorođenčeta

Prevencija posledica nagluvosti postiže se ranim ispitivanjem kohlearne funkcije kod novorođenčeta, ali i kontinuiranim praćenjem sluha u ranom detinjstvu. Programom skrininga sluha je omogućena detekcija svih kongenitalnih ili perinatalno stečenih oštećenja sluha. Imajući u vidu da određen broj oštećenja sluha nije prisutan na rođenju, postoji potreba za kontinuiranim praćenjem sluha u ranom detinjstvu, kako bi se sprečio negativan uticaj nagluvosti.

OAE test se izvodi bez posebne pripreme deteta, bezbolan je i traje nekoliko sekundi po svakom uvu. Odojčad i novorođenčad mogu i da spavaju pri izvođenju testa. Potrebno ga je savetovati (bez obzira na skrining sluha na rođenju) prilikom sledećih situacija:

• kod sve dece od 0 - 4 godine kako bi se na vreme otkrili poremećaji sluha,
• poremećaja govora ili nerazvijenog govora,
• ukoliko je logopedski tretman bez napredovanja,
• čestih upala uva,
• sumnje roditelja da dete slabije čuje.

Na audiološko ispitivanje bi trebalo uputiti svu novorođenčad sa sledećim faktorima rizika:

• pozitivna porodična anamneza o naslednoj gluvoći,
• dokazane intrauterine infekcije,
• kongenitalne anomalije glave i vrata,
• porođajna težina manja od 1500 g,
• povećane vrednosti bilirubina koje zahtevaju eksangvinotransfuziju,
• asfiksija (Apgar skor 0-4 ili 0-6 u 5. minuti),
• bakterijski meningitis,
• duži boravak u inkubatoru,
• primena ototoksičnih lekova.

Otoakustičke emisije TEOAE i/ili DPOAE u kombinaciji sa otoskopskim pregledom su pouzdana, neinvazivna, lako i brzo izvodljiva metoda u ispitivanju sluha kod dece, u cilju detekcije senzorineuralnih i konduktivnih nagluvosti. Otoakustičke emisije (OAE) su akustički signali veoma niskog intenziteta, generisani u unutrašnjem uhu, kao deo normalne biološke aktivnosti slušnog procesa.

Otoakustičke emisije mogu se registrovati kod uredne funkcije srednjeg i unutrašnjeg uva, dok su nasuprot tome odsutne ili redukovane kod oštećenja kohlee i/ili srednjeg uva, pa čak i blažeg stepena. Sa obzirom na to da u dečijem uzrastu najčeći uzrok nagluvosti čine bolesti srednjeg uva, otoakustičke emisije se mogu primeniti u uzrastu od 1. do 7. godine, jer uzrast deteta ne predstavlja ograničavajući faktor.

Od izuzetnog je značaja je rano otkrivanje oštećenja sluha i započinjanje habilitacije sluha odmah po rođenju, što omogućava pravilan razvoj auditornog sistema, govora, intelektualnog i psihoemocionalnog razvoja.

Kada se TEOAE testiraju u prvih nekoliko sati po rođenju, procenat lažno pozitivnih nalaza koji ukazuju na oštećenje sluha, je značajno visok zbog određenih faktora (verniks u spoljašnjem slušnom hodniku, negativan pritisak ili tečnost u kavumu timpani...). Nedovoljna ventilacija kavuma timpani u prvih nekoliko sati po rođenju, kao i nezrelost funkcije slušnih ćelija i problemi u srednjem uvu, utiču na neadekvatnost rezultata testiranja u prvih nekoliko sati po rođenju. Zbog toga je neophodna redovna kontrola sluha sluha kod dece od prve do treće godnine života uz redovno praćenje razvoja govora.

OAE su brzi metod koji bez uticaja deteta daje podatak o očuvanosti sluha, tako da se preporučuje i u kasnijem uzrastu radi praćenja stanja sluha s obzirom na negativni uticaj velikog broja faktora na sluh: virusne infekcije, osipne groznice (morbili, varičela), antibiotici, vakcine...