Korona virus i promene na plućima
CT skener - najpouzdanija imaging metoda rano otkrivanje promena na plućima
Najvažnija stvar u lečenju inficiranih korona virusom je otkriti promene na plućima u ranom stadijumu, kada je lečenje uspešno. Otkrivanje promena na plućima može se postići jedino blagovremenim snimanjem pluća.
Evropsko Udruženje za Grudnu Radiologiju izdalo je 02.04.2020. godine preporuke kako i kada snimati pluća (Preporuke možete naći na kraju ovog teksta). Snimanje pluća se mogu uraditi klasičnim rendgenskim načinom, ultrazvukom ili CT pregledom (skener).
Iskustva iz Srbije kao i izgled pluća kod ovih bolesnika na rendgenskom pregledu, ultrazvučnom ili CT pregledu objavila je Katedra za radiologiju Medicinskog fakulteta dana 30.03.2020. (kliknite za više detalja).
Najnovija svetska iskustva govore da se promene u plućima mogu pojaviti i pre nego što je RT-PCTR test pozitivan, to jest da je ovaj test negativan kod 26% pacijenata koji imaju zarazu.
Kod svih pacijenata kod kojih se posumnja iz nekog razloga (epidemiloški podaci ili klinička slika), da su zaraženi Covid-19 virusom ili imaju neki od znakova akutne respiratorne infekcije (povišena temperatura, kašalj, itd.) treba uraditi skener pluća, kao prvu i najsenzitivniju metodu.
Po evropskim preporukama rendgen i ultrazvuk pluća su mnogo manje pouzdane radiološke metode od CT-a za otkrivanje ranih promena.
Glavni zaključak Evropskih preporuka:
1. Ako je indikovano snimanje pluća onda se to radi na skeneru (pouzdanost do 98%).
2. Rendgen snimanje i ultrzavuk koriste se samo za pacijente u intenzivnim jedinicama koji nisu prikladni (iz bilo kog razloga) za CT pregled.
O ulozi imindžinga u COVID infekciji - Flajsnerovo društvo
O ulozi imidzinga (snimanja) pluća u pacijenata sa COVID-19 infekcijom svoje smernice je 7. aprila izdalo i Flajsnerovo drustvo (Fleischner). Smernice su objavljene u casopisima Radiology i Chest (april 2020.)
U smernicama se navodi:
1. Da se kao metodi snimanja treba da koriste samo klasičan rendgenski snimak i CT a ne i UZ.
2. CT je pouzdanija metoda od klasičnog rendgenskog snimka posebno u otkrivanju početnih promena u plućima.
3. Odluka o tome koja ce se metoda primeniti za snimanje ovakvih pacijenata je ostavljena kliničkom timu a zavisiće od stanja pacijenta, znanja i stručnosti radiologa, mogućnosti društva i direktiva medicinskih vlasti.
4. Klinički scenario podrazumeva tri stanja sa različitim pristupom snimanju pluća.
5. Prvi scenario podrazumeva blagi oblik COVID 19 infekcije kada se onim pacijentima koji imaju faktore rizika za nastanak tezeg oblika bolesti i onima koji su pozitivni na PCR testu ili imaju veliku veraovatnoću da će biti pozitivni na testu savetuje snimanje pluća.
6. Drugi scenario podrazumeva pacijente sa srednje teškim do teškim oblikom bolesti u uslovima zdravstvenoig sistema koji ima razvijene mogućnosti, bez obzira na vrednost PCR testa savetuje snimanje pluća.
7. Treći scenario podrazumeva pacijente sa srednje teškim do teškim oblikom bolesti, u uslovima velike opterećenosti zdravstvenog sistema i smanjenih mogućnosti pružanja usluga, kada treba raditi brže PCR testove a sninanja ostavljati za one slučajeve i uslove kada PCR testiranje nije moguće.
Covid-19 pacijenti i odeljenja za radiologiju
Covid-19 pacijenti i odeljenja za radiologiju - savet od Evropskog udruženja za radiologiju (ESR) i evropskog udruženja za torakalni imaging (ESTI)SAŽETAK: Ovaj dokument iz Evropskog udruženja za radiologiju i Evropskog udruženja za Torakalni Imaging ima za cilj da predstavi glavne karakteristike radiološke dijagnostike, i ulogu CT skeniranja u ranoj dijagnostici COVID-19, opisujući, naročito tipične nalaze koji omogućavaju da se bolest identifikuje i razlikuje od bakterijskih uzroka infekcije, kao definiciju koja kategorija pacijenata može imati koristi od CT snimanja. Takođe, opisane su:- Mere predostrožnosti koje se moraju preduzeti prilikom obavljanja skeniranja kako bi se
od infekcije zaštitili radiolozi i radiološki tehničari;- Organizacione mere koje treba preduzeti u okviru odeljenja radiologije zbog pojačanog priliva pacijenata, tokom upravljanja drugim vanrednim i vremenski osetljivim aktivnostima (npr. onkologija, druge infektivne bolesti, itd.
KLJUČNE TAČKE:
- Bilateralne promene “ground glass” opacifikacije su tipične CT manifestacije COVID-19.
- “Crazy paving” i organizovani obrasci pneumonije se vide u kasnijoj fazi.
- Masivna konsolidacija promena je povezana sa lošom prognozom pneumonije.
