Pregled lekara specijaliste alergologije

Specijalistički pregled alergologa se obavlja se ukoliko postoji sumnja na poremećaj imunskog odgovora.

Osnovna funkcija imunskog sistema je odbrana od različitih vrsta mikroorganizama. Kod čoveka imuni sistem se sastoji od ćelijskog i humoralnog tipa.

Kada nastane suviše jak imunski odgovor koji može dovesti i do oštećenja tkiva reč je o reakcijama preosetljivosti. Ovakve reakcije mogu biti uzrokovane antigenima spoljašnje sredine, odnosno alergenima (inhalatorni, nutritivni, venomi insekata i lekovi), ali i sopstvenim antigenima.

Kada nastane suviše slab imunski odgovor koji rezultira povećanoj sklonosti ka infekcijama različite etiologije, kao i nastanku tumora reč je o imunodeficijencijama.

Konačna dijagnoza alergije postavlja se na osnovu detaljno uzete anamneze, kliničke slike (tipični simptomi i znaci) i na osnovu dodatnih testova ćelijske i humoralne imunosti koje sprovodi alergolog u kontrolisanim uslovima. 

Simptomi zbog kojih se pacijenti najčešće javljaju alergologu su:

- pojačana sekrecija ili zapušenje nosa, koji nisu u vezi sa pojavom prehlade ili gripoznog stanja
- anamnestički podaci o postojanju atopijskog dermatitisa I astme obično su udruženi sa pojavom i alergijskog rinitisa
- ponavljani napadi gušenja, kašalj, sviranje u grudima
- crvenilo konjuktiva, svrab i peckanje očiju
- promene na koži u vidu ekcema (crvenilo i svrab) ili u vidu urtikarije (bele promene u vidu ostrva)
- prisustvo umora, smanjen apetit, razdražljivost
- prisustvo gastrointestinalnih tegoba: dijareja, povraćanje
- otok limfnih žlezda, bolovi u zglobovima, povišena temperature, purpura, neki su od simptoma kod sumnje na alergijske vaskulitise
- osip na licu, uvećana jetra i slezina, bolovi i otoci u zglobovima, upala pleure i perikarda (plućne i srčane opne) udruženo mogu ukazivati na sistemski eritematozni lupus izazvan alergijom na lekove

Otok jezika, grla, nizak pritisak, ubrzan srčani rad kao i ubrzano disanje, otežan govor, konfuzija i mogući gubitak svesti su manifestacije najteže forme alergijske reakcije preosetljivosti – anafilaktičkog šoka, koja može imati i smrtni ishod.

Kako izgleda alergološki pregled

Pregled lekara specijaliste alergologije započinje razgovorom sa pacijentom, od koga se uzimanju detaljne anamneze, saznaje detaljan tok simptoma i znakova zbog kojih se javlja, kao i potencijalna uzročno posledična veza sa provocirajućim faktorima (alergenima). 

Najčešće, pacijent nije u stanju da prepozna provocirajući faktor u svojoj okolini, što se objašnjava velikim brojem alergena u spoljašnjoj sredini, naročito kada su u pitanju sezonski inhalatorni alergeni kao što su grinje, zova, breza, ambrozija, trava.

Ukoliko pacijent poseduje medicinsku dokumentaciju od ranije, bilo bi dobro da je ponese i priloži na uvid alergologu, jer je to od posebnog značaja za postavljanje adekvatne dijagnoze.

Fizikalnim nalazom dolazi se do osnovnih vitalnih parametara: broja respiracije u minuti, arterijskog pritiska, pulsa, a on obuhvata i auskultatorni pregled srca i pluća, što je od posebnog značaja kod postavljanje sumnje na alergijsku astmu. Auskultacija srca i pluća vrši se stetoskopom laganim prislanjanjem na grudni koš i leđa.

Alergolog pregleda i kožu i vidljive sluznice iz razloga što će mnogobrojne alergijske reakcije dati manifestacije i na koži u vidu osipa, urtikarije, crvenila ili svraba.

Nakon anamneze i fizikalnog pregleda alergolog može predložiti dopunske dijagnostičke metode u cilju postavljanja konačne dijagnoze i davanja adekvatne terapije.

Neki od dijagnostičkih alergoloških testova koji se najčešće obavljaju:

- Prick i intradermalni kožni testovi
- Rinoprovokacioni i bronhoprovokacioni testovi za specifične alergene
- Dozno-provokacioni test na lek ili nutritivni alergen na koji se sumnja
- Određivanje apsolutnog broja eozinofila i ukupnih IgE u krvi metodama molekularne biologije
- Merenje koncentracije specifičnih IgE antitela Western-blot, Elisa ili nekom drugom metodom

Važne napomene za pacijente

- Za alergološki pregled nije neophodna posebna priprema
- Pregled alergologa najčešće traje oko 30 minuta
- Pregled je u potpunosti bezbolan.
- Nakon pregleda pacijent dobija pisani izveštaj o daljim dijagnostičkim procedurama i testovima (ukoliko su neophodni) ili terapiji.
- Terapija se uzima u dogovoru sa specijalistom alergologije, a može biti antiinflamaciona i/ili imunosupresivna.