Pregled lekara specijaliste neurologije

Pregled specijaliste neurologa obuhvata ispitivanje stanja svesti, proveru osnovnih psihičkih funkcija, pregled kranijalnih nerava (vid, sluh, mimika), procenu funkcije, tonusa i snage mišića, ispitivanje mišićnih refleksa, ispitivanje stajanja i hoda, ispitivanje koordinacije, senzibiliteta, kontrole sfinktera.

Pregled neurologa se uobičajeno obavlja na indikaciju nekog lekara specijaliste, koji smatra da je potreban neurološki pregled.

Pored napretka u dijagnostici bolesti nervnog sistema i medicine uopšte, neurološki pregled je nezamenljiv i najvažniji početni korak u ispitivanju i dijagnostici neuroloških bolesti.

Lekar specijalista neurologije dobija dragocene informacije inspekcijom pacijenta pri ulazu u ordinaciju, posmatranjem njegovog aspekta i hoda, verbalne komunikacije pri uzimanju podataka o njegovim tegobama (anamneza), kao i podataka o njegovim ranijim bolestima ili povredama i sklonostima (lična anamneza), kao i o eventualnim bolestima u porodici.

Kako se obavlja pregled neurologa

Nakon inspekcije i anamneze obavlja se neurološki pregled u užem smislu reči:

-  Pregled glave i vrata: obraća se pažnja na eventualne vidljive povrede ili anomalije (deformiteti), palpatorna bolna osetljivost pojedinih delova glave (tzv. Waleuxove tačke), pokretljivost glave i vrata, pojačan spazam mišića vrata, eventualno postojanje deformiteta (npr. torticollis- krivošije).

- Zatim se rade testovi, kojima se ispituju moždani živci, koji obezbedjuju funkciju (inervišu) svih delova glave. Njih ima 12 pari za levu i desnu polovinu glave i svaki od njih ima svoju funkciju (kao npr. mirisni živac, očni i živci za pokretanje očnih jabučica, živac za sluh i ravnotežu, za ukus i gutanje, za senzibilitet lica, za mimičke mišiće lica, za mišiće jezika i živac „lutalica“ koji ima značajnu funkciju u kontroli rada srčanog mišića).

- Posebno je važan pregled refleksa zenica, njihova širina i eventualna asimetrija njihovih reakcija i širine. Ispitivanje pokreta očiju (nistagmus – spontani brzi sitni ili ponekad grubi i jasno vidljivi pokreti (trzaji) očnih jabučica, duple slike, spušteni kapci (ptoza) spontano poigravanje kapaka, uži ili širi očni prorez i sl.). Dodatno se obraća pažnja na poremećaj sluha i funkcije govora i gutanja.

- Meningealni znaci – bolno jako zatezanje vrata, koje se potencira savijanjem glave i trupa napred i podizanjem nogu u vertikalni položaj, što uz jaku glavobolju i povraćanje postavlja sumnju na meningitis (zapaljenje moždanih opni oko mozga).

- Pregled ekstremiteta, ruku i nogu, njihova pokretljivost, gruba motorna snaga, pojačan tonus (spazam ili rigor) ili mlitavost (opuštenost) mišića.

Ispitivanje tetivnih mišićnih refleksa (TR) ima poseban klinički značaj. Pojačani upućuju na ozbiljnu sumnju na oštećenje CNS-a. Oslabljeni ili ugašeni, kao i postojanje patoloških refleksa imaju veliki značaj u postavljanju sumnje na oštećenje mozga ili kičmene moždine.

- Ispitivanje funkcija malog mozga, obuhvata ispitivanja koordinnacije i ravnoteže, postojanje tremora (podrhtavanja) ruku ili nogu.

- Utvrdjivanje funkcije pražnjenja mokraćne bešike i creva, nevoljno pražnjenje (inkontinencija) ili otežano pražnjenje (retencija – zadržavanje mokraće i stolice) ili opstipacija kod otežanog pražnjenja stolice.

- Utvrđuju se i poremećaji hoda, koji mogu ukazati na određene bolesti poput Parkinsonove, ili na oštećenja peronealnog živca ili slabinskih (lumbalnih) korenova L4 i L5 u kičmenom kanalu.

Važne napomene za pacijente

– Nije potrebna posebna priprema za neurološki pregled.
– Pregled neurologa se obavlja bez posebne aparature i instrumenata.
– Potrebno je da pacijent donese svu raspoloživu medicinsju dokumentaciju o prethodnim pregledima, snimnjima i laboratorijskim rezultatima ukoliko ih ima, a koje je obavljao ranije po predlogu drugih lekara specijalista.