Fimoza i cirkumcizija
Fimoza prestavlja nemogućnost prevlačenja prepucijuma ili ti kožice preko glansa uzrokovano suzenjem spoljasnjeg otvora i može se podeliti na fiziološku, primarnu i stečenu.
Fiziološka fimoza se javlja kod novorođene muške dece i spontano prolazi sa rastom deteta kada priraslice između prepucijuma i glansa nestaju i prepucijum dobija na svojoj elastičnosti, pri čemu se do navršene prve godine života prevlačenje kožice preko glansa može izvesti kod 50% dece a do navršene treće čak kod 89%.
Primarna fimoza odnosi se na slučajeve kada se nikada nije doslo do prevlačenja kožice preko glansa u detinjstvu i kasnije životu i ima zastupljenost od 8% u predškolskom uzrastu i samo 1% u životnoj dobi ižmeđu 16-18 god. Stečena fimoza nastaje u toku života.
Fimoze se deli i na totalnu (kompletnu) kada se prepucijum ne moze prevuci van erekcije i relativnu (inkompletnu) koja se manifestuje nemogućnosti prevlaćenja u toku erekcije.
Uzroci fimoze
Najčešći uzorci fimoze su: nedovoljno elasticnost prepucijuma, suženje otvora kožice, adhezije, urodjeni skraćeni frenulum-resica sa zadnje strane glansa, obliterirajući i sklerozirajući balanitis koji nastaje kao posledica ponavaljućih zapaljenja kožice.
Zapaljenje kožice može biti uzrokovano: infekcijama ili neadekvatnom higijenom, lichen planusom i povredama iste regije prilikom odnosa ili druge prirode sa nepravilnim oživljavanjem (što predisponira naredno pucanje sto je jedan i od uzrok skraćena frenuluma kod adulta i dijabetes melitus).
Manifestacije komplikacija fimoze:
- Crvenilo i svrab kožice.
- Bolni i otezani odnosi i mokrenje.
- Neadekvtna ejakulacija i smanjena plodnost.
- Infekcijame.
- Nemogućnost mokrenja.
- Baloniranje kožice pri mokrenju (najčešće kod dece).
- Dugotrajno ponavljajuće infekcije i njihov prelazak u dugotrajni hronicitete (presvega višegodišnji) koji mogu dovesti do prekancerozih i kanceroznih lezija.
Lečenje fimoze
Dostupni načini lečenja fimoze:
- Kod dece najčeće medikametnozni (0,1% kortikosteroidim mastima) u trajanju 20-30 dana sa postepenim prevlacenjem prepucijuma kod neadekvatne elasticnosti prepucijuma i adhezijama sa viskom stopom uspešnosti.
- Adhezioliza kod neadekvatnog odgovara na prvu linije terapije priraslica.
- Frenultomija ili resekcija resice prepucijuma i glansa.
- Najčešće primenjivana operativna procedura Cirkumcizija.
Cirkumcizija - obrezivanje
Obrezivanje je zlatni standard za operativno lečenje fimoze koji se najčešće izvodi u uslovima lokalne anestezije ili ređe opšte anestezije sa delimičnom ili totalnom resekcijom ukljanjanja kožice.
Cirkumcizija se izvodi i kod kancera penisa koji je samo zahvatio kozicu, kod masivnih i siroko rasprostranjenih kondiloma iste regije koji se ne mogu lečiti na drugačiji način, zbog suviška prepucijuma, ali i zbog verskih i kulturoloških razloga određenih verskih, nacionalnih i etičkih grupacija. Sama čin operacija i neposredni postoperativni tok ne ometaju nakon funkcionisanje pacijenta i potpuni oporavk se postiže u proseku za oko 14 dana.
Prednosti obrezivanja su pre svega povećana higijena, smanjenje učestalosti infekcija, smanjena incidienca polnih bradavica i karcinoma penisa, kao i normalizovanje mokrenja i izmokravanja kod onih kod kojih je samo suženje kožice dovelo do poremećaja, produžavanje vremena do postizanja ejakulacije.
Operaciji u osnovi lakše prihvataju deca i mlađi muškarci. Kod osoba u srednjim i starijim godinama potrebno je vreme navikanja na povećanu senzitivnost glansu u postoperativnom periodu i vreme adaptacije tj desenzibilizacije glavića, kao i da nakon toga vreme do postizanja ejakulacije kao i stepen nadraživosti koji je produžen neće biti isti kao ranije, što određeno delu muške populacije može prestavljati problem do navikavanja.
Dr Radovan Kuburović urolog