Somatosenzorni evocirani potencijali - SSEP (SEP)

Evocirani potencijali (EP) predstavljaju metode neurofiziološke funkcionslne dijagnostike, kojima se ispituju dugi aferentni (ushodni senzitivni putevi) koji prenose nadražaje (impulse) sa periferije tela, preko perifernih živaca ruku i nogu duž kičmene moždine do temenog režnja kore mozga (lobus parietalis).

Evocirani potencijali (EP) predstavljaju bioelektričnu aktivnost pojedinih struktura centralnog nervnog sistema, izazvane (evocirane) nekim stimulusom.

U zavisnosti od toga koji se sistem ispituje primenjuje se odgovarajući stimulusi. Za ispitivanje funkcije senzitivnog sistema koriste se električni stimulusi perifernih živaca – somatosenzorni evocirani potencijali (SSEP).

Kada se radi zakazuje i zbog čega se obavlja SSEP

Najčešća primena SSEP-a je kod različitih oštećenja mozga i kičmene moždine kao što su: tumori, traume, ishemijske lezije mozga, myellitis (zapaljenje kičmene moždine), anomalije u razvoju, cervikalna spondilotična, diskalna ili traumatska mijelopatija.

Somatosenzorni evocirani potencijali (SSEP) koriste se i u dijagnostici oboljenja i oštećenja moždanog stabla (najčešće MS, vaskularne lezije, tumori i kome).

SSEP se nekada primenjuje i kod epilepsija i kod lezija perifernih senzo-motonih neurona.

U kliničkim uslovima korisna je primena u intraoperativnom monitoringu tokom operacija na mozgu, kičmenoj moždini ili pleksusima perifernih živaca, kao i u slučajevim utvrdjivanja moždane smrti.

Kako se izvodi SSEP

Zahvaljujući primeni tehnike Evociranih potencijala, kao dijagnostičkih testova u neurologiji, omogućena je pouzdanija ocena funkcije senzitivnih i senzornih (čulnih) sistema i njihovih pratećih struktura u centralnom nervnom sistemu, do odgovarajućih centara u mozgu.

SSEP se dobijaju električnom stimulacijom perifernih živaca ruku ili nogu. Najčešće se koristi ispitivanje stimulacijom središnjeg živca ruke (nervus medianus) u predelu zgloba.

Primenjuje se više stotina uzastopnih stimulusa vrlo niskog intenziteta do nivoa praga kontrakcije mišića tenara, a odgovori se registruju u visini natključne jame, vratnog dela kičme na dva nivoa i kontralateralno na poglavini kroz kosu (na suprotnoj strani od ruke pacijenta), jer se nervni putevi ukrštaju u mozgu.

Analiziraju se već ranije opisani parametri i izdaje nalaz pacijentu. Nalaz sadrži grafički snimak i komentar nalaza.

Važne napomene za pacijente

– Ispitivanje je neinvazivno.
– Samo snimanje traje oko 20-30 minuta. Priprema pre toga traje oko 15 minuta.
– Potrebno je da kosa pacijenta bude čista i bez dodatnih gelova, ulja ili učvršćivača, zbog kontakta elektroda koje se stavljaju na poglavinu.